به نقل از «آفتاب»

بازگشت به عصر نقص آماری

تاریخ انتشار: ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۰۹۹۹۸

آفتاب‌‌نیوز :

گزارش اخیر مرکز آمار ایران از تحولات نرخ تورم در اسفند سال گذشته و فروردین امسال را باید یکی از عجیب‌ترین گزارش‌های آماری در سال‌های اخیر دانست. مرکز آمار که تقریبا از زمان ریاست مرحوم عادل آذر در اولین روز هر ماه، گزارش تحولات مربوط به شاخص قیمت مصرف‌کننده در ماه قبل را منتشر می‌کرد، با دو ماه تاخیر گزارشی «ناقص» بدون «جزییات» و سرشار از ابهام‌های ریز و درشت منتشر کرده که نه تنها کمکی به جامعه کارشناسی برای پیش‌بینی تحولات آینده نمی‌کند؛ بلکه به شائبه‌های موجود برای «پنهان کردن» اثر گرانی‌ها در «شاخص قیمت‌های مصرف‌کننده» نیز می‌افزاید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این گزارش، شامگاه یکشنبه و در بدترین زمان ممکن برای رسانه‌ها، روی وب‌سایت مرکز آمار ایران قرار گرفت و فرصت تحلیل بیشتر ارقام موجود را از آن‌ها گرفت. اما اینجا نگاهی داریم به برخی ویژگی‌های مهم در گزارش مرکز آمار از تورم اسفند ۱۴۰۱ و فروردین ۱۴۰۲. 

مواردی که نیست

در گزارش اخیر مرکز آمار از نرخ تورم خبری از عدد «شاخص» قیمت مصرف‌کننده نیست. شاخص قیمت مصرف‌کننده یا CPI یک «عدد» است که میانگین وزنی قیمت‌های سبدی از کالا‌ها و خدمات را بررسی می‌کند. نحوه محاسبه این شاخص به این صورت است که برای سبدی تعریف‌شده از کالا‌ها و خدمات، تغییرات قیمت هر مورد را مشخص می‌کنند و سپس از آن‌ها میانگین می‌گیرند. از تغییرات CPI به منظور بررسی تغییرات قیمت مربوط به هزینه زندگی استفاده می‌شود. فرمول محاسبه این شاخص به این صورت است که «قیمت یا هزینه کالا یا خدمات در یک برهه زمانی خاص» تقسیم بر «قیمت یا هزینه آن کالا در سال پایه» تقسیم شده و حاصل آن ضرب در ۱۰۰ می‌شود. برای رسیدن به یک نقطه روشن از نرخ تورم، نیاز به «عددی» داریم که «شاخص قیمت» نامیده می‌شود. مرکز آمار، هر ۵ سال یک بار «سال پایه» خود را باید تغییر بدهد. بر این اساس سال پایه مبنای گزارش‌دهی تورم از اسفند ماه به این سو از سال ۱۳۹۵ به سال ۱۴۰۰ تغییر یافته است. اما گزارش اخیر مرکز آمار، فقط تورم «ماهانه» را اعلام کرده و به دلیل نبود «شاخص قیمت» نمی‌توان نرخ تورم سالانه (اسفند ۱۴۰۱ به اسفند ۱۴۰۰) را محاسبه کرد. تورم سالانه یا نقطه‌ای، معیار مطمئن‌تری برای محاسبه فشار افزایش قیمت‌هاست در یک بازه زمانی طولانی‌تر است. بنابراین، با نبود جزییات «شاخص قیمت» امکان اینکه بفهمیم به روشنی چه اتفاقی در یک سال گذشته در حوزه تورم افتاده گرفته شده است. 

تغییر در «ضریب اهمیت»

نهاد‌های آماری مسوول در اعلام نرخ تورم، پس از جمع‌آوری قیمت‌ها در سطح جامعه مورد‌نظر از فرمول قیمت لاسپیرز برای محاسبه شاخص بهای کالا‌ها و خدمات مصرفی استفاده می‌کنند. در سطح بعدی، استان و سپس کشور با همین روش محاسبه می‌شود. در این روش انتخاب سال پایه و مقایسه اطلاعات به دست آمده با شاخص‌های مختلف اقتصادی بسیار مهم است. با این روش میزان تاثیر هر یک از شاخص‌ها بر تورم جامعه و اثرگذاری بر سبد مصرفی و خدماتی خانواده به دست می‌آید. این «میزان تاثیر» در ادبیات آماری، به صورت یک «ضریب» دیده می‌شود. «ضریب اهمیت» کالا‌ها و خدمات در شاخص قیمت مصرف‌کننده. همزمان با تغییر سال پایه، ضریب اهمیت اقلام در سبد خانوار نیز با تغییراتی مواجه شده است.

ضریب اهمیت خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها، دخانیات مسکن، آب و برق و گاز، مبلمان و لوازم خانگی افزایش یافته و در محاسبات مرکز آمار، سهم این کالا‌ها از سبد مصرفی خانوار افزایش یافته است. از سوی دیگر، اما مرکز آمار در محاسبات جدید خود برای پوشاک و کفش، بهداشت و درمان، حمل و نقل، ارتباطات، تفریح و فرهنگ، آموزش و هتل و رستوران سهم کمتری در سبد مصرفی خانوار در نظر گرفته است.

در محاسبات جدید ضریب اهمیت ارتباطات در از ۲.۸۷ در سال پایه ۱۳۹۵ به ۲.۴۱ در سال ۱۴۰۰ کاهش یافته است. این در حالی است که این احتمال مطرح شده که سهم خدمات ارتباطی مثل اینترنت در سبد خانوار در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۵ افزایش یافته است. در حال حاضر این سوال مطرح است که ضریب اهمیت کالا‌ها چگونه و با چه مبنایی تغییر پیدا کرده است؟

اجبار به «تخمین» زدن

 نقص در انتشار آمار‌های تورم موجب می‌شود تا رسانه‌ها دست به «تخمین» بزنند؛ به جای اینکه اطلاعات قطعی از یک آمار و ارقام داشته باشند. چنانکه وب‌سایت فردای اقتصاد در این زمینه با استفاده از شاخص‌های قبلی و تورم ماهانه اعلامی، آمار تورم نقطه به نقطه اسفند و فروردین ماه را تخمین زده است. بر این اساس تورم نقطه به نقطه اسفند ماه معادل ۵۸.۵ درصد تخمین زده شده و این رقم برای فروردین ماه سال ۱۴۰۲ به ۵۹.۱ درصد می‌رسد. عددی که نشان‌دهنده شکستن رکورد ۱۰ ساله تورم نقطه‌ای در فروردین ماه است. نکته مهم اینکه این اعداد فقط «تخمین» هستند و هیچ قطعیتی درباره آن‌ها وجود ندارد. 

تورم بالا فقط برای ماه اول سال

نقص در ارایه آمار تورم موجب شده تا نگاه و چشم‌انداز مناسبی از تورم ماهانه نیز وجود نداشته باشد، چرا که مرکز آمار به جای «جزییات» دست به انتشار نوعی «کلیات» برای برهه زمانی ماهانه زده است. از ابتدای زمستان گذشته تا ماه اول سال جاری، تورم ماهانه در عدد ۴ درصد نوسان داشته است که نرخ رشد بالایی برای یک ماه است. طبق اعلام مرکز آمار ایران، یک سبد مصرفی ثابت طی ماه فروردین ۳.۷ درصد رشد قیمت داشته است. این رشد برای اسفند، ۴.۷ درصد بوده. کلیاتی از تورم ماهانه اقلام سبد مصرفی هم منتشر شده است. در بخش‌های اصلی، در ماه گذشته بیشترین تورم ماهانه مربوط به بخش حمل‌ونقل بوده که نرخ تورم ماهانه‌اش به ۸.۶ درصد رسیده است. اما ذیل گروه خوراکی‌ها، میوه و خشکبار با تورم ماهانه ۱۵.۳ درصدی رکورددار است. در فروردین‌ماه، تورم شیر، پنیر و تخم‌مرغ در حد ۰.۳ درصد بوده که بعد از سبزیجات (۰.۲ درصد) کمترین است. در ماه پایانی سال ۱۴۰۱، گوشت قرمز و ماکیان ۱۹.۳ درصد رشد قیمت را فقط در یک ماه تجربه کرده است. پوشاک و کفش هم تورم ماهیانه ۷.۵ درصدی داشته و جزو پرتورم‌ترین کالا‌های پایان سال بوده است. در سمت دیگر، بخش آموزش که رشد قیمت آن معمولا در مقاطع خاصی رخ می‌دهد، در دو ماه گذشته تورم ماهیانه ۰.۲ تا ۰.۳ درصد داشته است.

نرخ تورم تعدیل شد؟

آیا علت منتشر نشدن آمار تورم به دلیل ملاحظات سیاسی بوده است؟ پیش‌بینی‌هایی که از آمار تورم اسفند ماه و فروردین ماه ارایه می‌شد، نگران‌کننده بود و همین موضوع سبب شد که این احتمال به وجود بیاید که مرکز آمار برای پنهان کردن یک خبر بد از مردم، آمار تورم را منتشر نمی‌کند. وب‌سایت «تجارت نیوز» در این باره نوشته است: «به نظر می‌رسد که این گمانه‌زنی هم پر بیراه نبوده، اما تغییر سال پایه توانسته تا حدودی آمار تورم را تعدیل کند، زیرا مقایسه آمار مرکز آمار از تورم ماه‌های گذشته با سال پایه جدید و قدیمی نشان می‌دهد که اعداد و ارقامی که بر اساس سال پایه ۱۴۰۰ منتشر شده‌اند حدود سه واحد درصد از ارقام تورم ماه‌های اخیر با سال پایه ۱۳۹۵ کمتر است.»

منبع: روزنامه اعتماد

منبع: آفتاب

کلیدواژه: نرخ تورم مرکز آمار قیمت مصرف کننده کالا ها و خدمات تورم ماهانه فروردین ماه ضریب اهمیت شاخص قیمت سبد مصرفی آمار تورم مرکز آمار سال پایه تورم ماه نرخ تورم قیمت ها ۳ درصد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۰۹۹۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نقش انتخابات آینده آمریکا بر قیمت مسکن چیست؟

به گزارش گروه بازار خبرگزاری علم و فناوری آنا، باز هم بازار مسکن وارد سال انتخاباتی آمریکا شده است! این جمله برای بسیاری از فعالان حوزه املاک و مستغلات دلهره‌آور است چون صاحبان خانه، سرمایه‌گذارها و اقتصاددانان مشتاق پیش‌بینی این موضوع هستند که انتخابات آینده آمریکا در نوامبر سال 2024 چه تاثیری روی قیمت مسکن خواهد داشت. 

نظرسنجی اخیر Investopedia نشان داد که بیش از نیمی (61%) از سرمایه‌گذاران، نگران تاثیر انتخابات آینده ریاست جمهوری آمریکا در سال 2024 بر پرتفوی یا سبد سرمایه‌گذاری هستند. اما آیا در ایران هم باید نگران قیمت مسکن در سال جاری و سال‌های بعد از آن باشیم؟ آیا قیمت اقلامی مانند قیمت میلگرد و سیمان به‌عنوان مصالح اصلی قیمت مسکن را بالاتر می‌برد؟

قیمت ارز و درصد تورم چطور روی قیمت مسکن تاثیر می‌گذارند؟

قیمت دلار عامل اصلی افزایش قیمت محصولات و کالاها در بازار ایران است. بارها شاهد این موضوع بوده‌ایم که با افزایش ناگهانی و جهشی قیمت ارز، حتی بسیاری از عرضه‌کنندگان کالاهای مختلف از فروش خودداری کرده‌اند تا مطمئن شوند دلار پایین نمی‌آید. 

نکته اصلی اینجاست که افزایش قیمت دلار به‌سرعت روی بازار ایران تاثیر می‌گذارد و همه محصولات و کالا و خدمات چندبرابر شده و بواسطه آن نیز قیمت مسکن فورا بالا می‌رود. اما در مقابل، مواقعی که دلار کاهش پیدا می‌کند، تا این موضوع روی بازار مسکن و قیمت خانه تاثیر بگذارد مدتی زمان خواهد برد چون همواره بازار در مقابل تغییرات منفی قیمت مقاومت کرده و بسیاری از فروشندگان تصور می‌کنند این کاهش قیمت گذرا بوده و دوباره بالا می‌رود، در نتیجه برای فروش اقدامی نمی‌کنند. همین به‌عبارتی دست‌نگه‌داشتن مالکان برای معامله خانه، باعث رکود می‌شود که خود به‌صورت مستقیم روی بازار حساسی مانند مسکن تاثیر می‌گذارد. 

با فرض عدم شدت یافتن تحریم‌ها و فروش همین میزان نفت فعلی در آینده، اگر دولت همچنان برای تامین بودجه مانند سال‌های گذشته برای چاپ پول بدون پشتوانه اقدام کند، با وجود کسری پیش‌بینی شده در برنامه بودجه سال 1403، ممکن است سناریوهای رشد اقتصادی برای امسال با مشکل مواجه شده و حتی شاهد تورمی بالاتر از 45% باشیم. از طرفی چاپ پول بدون پشتوانه خود باعث کاهش استمرار سیاست‌های اقتصادی انقباضی دولت خواهد شد. در چنین شرایطی است که رکود بازار مسکن می‌تواند ادامه داشته باشد. 

این میزان تورمی است که سیاست‌های اقتصادی در مرزهای ایران ممکن است رقم بزند، اما باید دید که انتخابات آینده آمریکا چقدر روی وضعیت اقتصادی، میزان تورم و حتی نرخ دلار تاثیر می‌گذارد. این‌ها مواردی هستند که در کنار یکدیگر میزان رشد قیمتی بازار مسکن را رقم خواهند زد. بنابراین شاید انتخابات آمریکا میلیون‌ها کیلومتر آن‌طرف‌تر از مرزهای ایران انجام شود، اما تاثیرش به ثانیه‌ای نخواهد کشید. 

چه چیزی بر قیمت مسکن در سال انتخابات آمریکا تاثیر می‌‌گذارد؟

درحالی‌که اغلب افراد در مورد بازار مسکن و مستغلات نظرات کارشناسی متفاوت و گاهی بدون پشتوانه علمی دارند، باید گفت که مهم‌ترین عامل در قیمت مسکن، خصوصا در ایران، میزان عرضه و تقاضا خواهد بود. البته عوامل دیگری نیز وجود دارند که نباید آن‌ها را نادیده گرفت، عواملی مانند تورم و قیمت ارز که به‌صورت مستقیم و در لحظه باعث تغییراتی غیرقابل پیش‌بینی روی قیمت میلگرد، قیمت سیمان و در نهایت هزینه ساخت‌وساز و قیمت مسکن می‌شوند. 

سلامت اقتصاد مانند ثبات اقتصادی، درصد تورم واقعی و هزینه‌های زندگی در کنار نرخ بهره می‌تواند روی قدرت خرید افراد تاثیر بگذارد. همین عوامل در کنار یکدیگر رکودی را رقم زده‌اند که در چند سال گذشته شاهد آن بودیم. بنابراین عوامل اصلی در بازار املاک و مستغلات را می‌توان به موارد زیر تقسیم کرد. 

نرخ بهره ثبات اقتصادی تورم قیمت ارز هزینه ساخت میزان عرضه مسکن سیاست‌های دولت (مشوق‌های مالیاتی و یارانه‌ها) قدرت خرید مردم میزان نقدینگی

نقش انتخابات آینده آمریکا بر قیمت مسکن چیست؟

زمانی‌که عدم قطعیت روی هر یک از عوامل بررسی شده در بخش قبلی، سایه اندازد، بازار مسکن به رکود متمایل خواهد شد. در چنین شرایطی، اگر مردم اعتماد کمتری نسبت به خرید و فروش ملک داشته باشند، عرضه و تقاضا هر دو کاهش پیدا می‌کنند. بنابراین ممکن است بازار مسکن وحشت‌زده شود چون در سال منتهی به انتخابات آمریکا، اغلب مردم می‌خواهند در صورت تغییر نرخ بهره یا تغییر در سیاست‌های مالیاتی و مسکن، تکلیف خود را بدانند. 

اما عوامل اقتصادی کلان مانند تورم و برخی از اتفاقات غیرقابل‌پیش‌بینی مانند جنگ و حتی بلایای طبیعی، همگی می‌توانند روی اعتماد خریدار و فروشنده در بازار مسکن تاثیر بگذارند. همه این موارد می‌تواند رکود بازار مسکن را در وضعیت فعلی نگه داشته یا حتی آن را به مسیری سوق دهد که سال 1403 برای ایرانیان سال ابر بحران مسکن نامیده شود.

قیمت مسکن در بازار ایران و نقش انتخابات ریاست جمهوری آمریکا

قیمت مسکن در بازار ایران با رشد تورم و جهش یک‌شبه قیمت ارز، رشد خواهد داشت. بنابراین پیروزی «بایدن» و «ترامپ»  و سیاست‌هایی که در مقابل ایران دارند می‌تواند به‌صورت‌مستقیم روی این دو شاخص و در نهایت روی قیمت مسکن تاثیر بگذارد. 

با تجربه‌ای که ایران در زمان پیروزی و ریاست جمهوری ترامپ و حتی با پایان دوره ریاست جمهوری او در سال 1399 داشت، حتی با وجود کاهش ریسک‌های غیراقتصادی مانند کاهش احتمال وقوع جنگ و همین‌طور افزایش امید به کاهش میزان تحریم‌های ناعادلانه، بهبود اندکی در بازار مسکن را شاهد بودیم. بنابراین باتوجه‌به سطح ریسک غیراقتصادی و اقتصادی قابل پیش‌بینی در سال 1403 و تا قبل از مشخص شدن برنده انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر 2024، قاعدتا شاهد کاهش فعالیت‌های ساخت‌وساز در مسکن و رکود این حوزه خواهیم بود. حتی ممکن است بسیاری از واحدهای در حال ساخت که قبل از انتخابات تکمیل می‌شوند وارد چرخه خرید و فروش نشوند چون سازندگان در این شرایط حفظ ملک را ترجیح می‌دهند تا تکلیفشان مشخص شود. 

قیمت مسکن با پیروزی ترامپ بیشتر می‌شود؟

همان‌طور که می‌دانید برای ساخت یک خانه به مصالح و تجهیزات زیادی نیاز خواهد بود که اصلی‌ترین آن‌ها میلگرد و سیمان و آجر و تیرآهن هستند. باتوجه‌به اینکه قیمت روز میلگرد 12 و انواع دیگر مصالح با قیمت دلار و رشد تورم هر روز بیشتر می‌شود، بنابراین دور از انتظار نیست که اعمال تحریم‌های اقتصادی بیشتر روی ایران با پیروزی بایدن یا ترامپ، باعث تورم بیشتر شود.

به‌صورت‌کلی می‌توان گفت که قیمت مصالحی مانند قیمت میلگرد و سیمان و غیره، حدود 35% روی قیمت مسکن تاثیر می‌گذارند. بنابراین از آنجایی‌که قیمت این مصالح وابسته به نوسانات بازار ارز و قیمت دلار است، هر روز شاهد افزایش قیمت آن‌ها هستیم. 

حتی رئیس اتحادیه مشاوران املاک نیز به تاثیر نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 1403 روی قیمت مسکن در ایران و ورود آن به یک ابر بحران اشاره کرده است. اما برخی از کارشناسان و متخصصان حوزه اقتصاد معتقدند اثرگذاری پیروز میدان نبرد ریاست جمهوری آمریکا روی بازار مسکن ایران غیرمستقیم خواهد بود. 

پیش‌بینی تاثیر پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا روی قیمت مسکن

به گفته بسیاری از کارشناسان، پیروزی بایدن تاثیری مستقیم و قابل‌توجه روی ریسک غیراقتصادی و بواسطه آن روی انتظارات تورمی خواهد داشت. تورم نیز که بازوی اصلی تاثیرگذار روی قیمت مسکن در ایران است. 
این کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که در صورت پیروزی بایدن در انتخابات نوامبر 2024، قیمت دلار کاهش پیدا کرده و اگر این اتفاق رخ دهد، قیمت ارز می‌تواند برای مدتی طولانی به ثبات برسد. در چنین شرایطی، بازار مسکن نیز از کاهش قیمت دلار تاثیر گرفته و قیمت مسکن می‌تواند کاهش قابل‌توجهی داشته باشد. البته کاهش قیمت مسکن به این موضوع نیز بستگی دارد که بنابه‌دلایل غیرقابل‌پیش‌بینی، ناگهان قیمت دلار دچار شوک نشده و افزایش لحظه‌ای نداشته باشد. 

پیش‌بینی تاثیر پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا روی قیمت مسکن

اما کارشناسان می‌گویند اگر ترامپ در این نبرد پیروز شود، احتمال افزایش نرخ دلار نیز وجود خواهد داشت چون سیاست‌های ترامپ در مقابل اقتصاد ایران می‌تواند وضعیت تورم را سخت‌تر کرده و در نهایت با افزایش قیمت دلار، قیمت مسکن نیز افزایش چشمگیری داشته باشد.

بایدن یا ترامپ، کدام‌یک بازار مسکن را نجات می‌دهند؟

انتخابات آینده آمریکا با تاثیرگذاری روی نرخ دلار، میزان تحریم‌های اقتصادی و میزان تورم، باعث تغییراتی روی قیمت مسکن خواهد شد. پیروزی بایدن یا ترامپ می‌تواند تاثیر متفاوتی روی وضعیت اقتصادی ایران داشته باشد اما نباید این موضوع را نادیده گرفت که پس از برگزاری انتخابات، تغییر در قیمت‌ها فورا اتفاق نخواهد افتاد. چون مالکان خانه‌ها منتظر تثبیت قیمت ارز می‌مانند و می‌خواهند میزان تاثیر آن روی تورم را ببینند. از طرفی باید تاثیر 35 درصدی قیمت مصالحی مانند قیمت میلگرد و سیمان و غیره در بازار مسکن را نیز در نظر داشت. بنابراین اگر در حوزه ساخت‌وساز فعالیت دارید بررسی قیمت روز میلگرد در سایت شرکت آیرومارت به نشانی iromart.com می‌تواند دیدی کلی نسبت به نوسانات قیمت ساخت مسکن به شما بدهد. به‌این‌ترتیب می‌توانید برای ساخت‌وساز بهتر بودجه‌بندی کنید تا قیمت‌ مصالح بیشتر از این میزان روی قیمت خانه تاثیر نگذارند. 

انتهای پیام/